ARTYŚCI GALERII - GALERIA ARTYSTÓW - suplement - Jubileusz 45-lecia działalności BWA w Sandomierzu - 02. - 25.04.2021 r.

Biuro Wystaw Artystycznych w Sandomierzu w 2021 roku obchodzi jubileusz 45 lat istnienia oraz przede wszystkim nieprzerwanej, bogatej w wydarzenia i wytężonej pracy. Niemal pół wieku aktywnego uczestniczenia w kształtowaniu wrażliwości poznawczej, emocjonalnej i estetycznej oraz budowania możliwości kontaktu z wartościami kultury polskiej i światowej jest okazją do do podsumowań i retrospekcji w odniesieniu do znaczenia naszej prężnie działającej instytucji.

Biuro Wystaw Artystycznych w Sandomierzu zostało powołane do życia 31 grudnia 1975 roku Zarządzeniem Wojewody Tarnobrzeskiego nr 99, od 1999 roku podlega Starostwu Powiatowemu w Sandomierzu. Galeria Sztuki Współczesnej BWA ma swoją siedzibę przy Rynku 11 w Sandomierzu i tutaj miały miejsce najważniejsze wydarzenia życia kulturalnego miasta i regionu.

Od 1976 roku Biurem Wystaw Artystycznych w Sandomierzu kierowali: Wiesław Jelonek, Leszek Orłowski, Zofia Olas, Jan Wacowski, Stanisław Magdziak, Marceli Czerwiński, Ryszard Gancarz, Maria Jacek, Grażyna Głaz, Andrzej Dąbek, Teresa Pilch i obecnie nim kierująca Katarzyna Pisarczyk.

Od początku swojego istnienia BWA jest energicznie działającą instytucją. W latach 1979-83 dzięki współpracy ze Związkiem Polskich Artystów Plastyków w Kielcach – Oddział w Sandomierzu, którego przewodniczącym został artysta malarz i znakomity grafik Andrzej Luściński, zrealizowano wiele zadań w zakresie budowania życia kulturalnego w mieście i regionie. W okresie 14 lat, od 1981 do 1995 roku organizowano malarskie plenery w Harasiukach k/Biłgoraja, Kicharach k/Dwikóz, Kamieniu Pomorskim, Janowie Lubelskim, w Kazimierzu n/Wisłą i w Ulanowie.

"Warsztaty Twórcze", organizowane w latach 1981-1990 przemianowano na "Porównania" – konkurs interdyscyplinarny wraz z wystawą pokonkursową – cykliczne wydarzenie, prezentujące dorobek artystyczny środowiska plastycznego związanego z Ziemią Sandomierską w zakresie malarstwa, grafiki, rysunku, rzeźby, fotografii, technik unikatowych, instalacji.

W 1984 r. z inicjatywy BWA, przy współpracy ZPAP O/Sandomierz i artystów: Zdzisława Bazylewicza, Ryszarda Gancarza i Andrzeja Karwata założono oficynę graficzną, która działała do 1990 roku.

W latach 80. w budynku przy Placu Poniatowskiego 1 rozpoczęto remont generalny, który prowadzono ze środków Ministerstwa Kultury i Sztuki z przeznaczeniem na Galerię Sztuki BWA w Sandomierzu. Prace remontowe przerwano w roku 1990, pozostawiając budynek w stanie surowym, z podziałem architektonicznym przystosowanym dla potrzeb Galerii Sztuki. 23 września 1995 roku zainicjowano w nim cykl działań artystycznych pn. "Obiekt Sztuki", które miały zwrócić uwagę na to, iż budynek mający w zamierzeniach stać się miejscem sztuki, powoli staje się "nową ruiną". Akcję powtórzono w roku następnym, zapraszając do jej realizacji artystów polskich i zagranicznych.

Na przestrzeni 45 lat działalności zaprezentowano publiczności najbardziej interesujące zjawiska we współczesnej sztuce polskiej. Przedstawiono twórczość wielu wybitnych artystów, m.in.: Magdaleny Abakanowicz, Marii Pinińskiej-Bereś, Jerzego Beresia, Marii Anto, Stasysa Eidrigeviciusa, Stanisława Rodzińskiego, Eugeniusza Markowskiego, Stanisława Puchalika, Stefana Suberlaka, Jana Dobkowskiego, Eugeniusza Delekty, Antoniego Fałata, Janusza Przybylskiego, Janusza Stannego, Jana Tarasina, Grzegorza Bednarskiego, Jerzego Panka, Gustawa Zemły, Andrzeja Kaliny, Adama Styki, Jacka Sroki, Ryszarda Woźniaka, Jacka Rykały, Feliksa Falka, Zbigniewa Bajka, Andrzeja Pągowskiego, Stanisława Bracha, Sławomira Lewczuka, kadry profesorskiej Uniwersytetów: Kieleckiego, Rzeszowskiego, Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, Łodzi, Warszawie, Wrocławiu, Zbigniewa Warpechowskiego i wielu innych artystów znanych i cenionych w Polsce i za granicą.

Galeria Sztuki Współczesnej BWA gościła również artystów zagranicznych, prezentując ponad 20 wystaw z ich udziałem, m.in.: Reginy Le Moigne z Francji, grupy artystycznej "Bigos" z Anglii, performerów z międzynarodowej grupy "Black Market", Didiera Pozzy z Francji, Rudolfa Haerdiego ze Szwajcarii, Diane Miller i grafików z Manhattan Graphic Center z USA, Hege Loene ze Szwecji, Adinę Bar-On z Izraela. Prezentowane były również wystawy polskich artystów, którzy mieszkają i tworzą za granicą, są nagradzani i zostali zauważeni przez krytykę krajów, będących miejscem ich zamieszkania, np. Ewa Benesz (Włochy), Urszula Wiznerowicz (Wielka Brytania), Leszek Dąbrowski (Wielka Brytania),Mirosław Rydzak (USA), Marek Radke (Niemcy), Bogdan Korczowski (Francja).

Publiczność Galerii ma możliwość poznania sztuki artystów ze środowiska skupionego przy sandomierskim BWA poprzez doroczne prezentacje, jakimi są "Porównania" oraz wystawy indywidualne. Na przestrzeni 45 lat w niemal 100. wystawach indywidualnych i zbiorowych swoją twórczość zaprezentowali: Alicja Aleksandrowicz, Zbigniew Bajek, Janusz Baran, Zdzisław Bazylewicz, Alicja Czajkowska-Chmielewska, Krzysztof Czerwiak, Krzysztof Darowski, Andrzej Dąbek, Stanisław Dziubak, Agata Frydryk, Ryszard Gancarz, Grzegorz Gerba, Gustaw Hadyna, Aleksandra Karwat, Andrzej Karwat, Zofia Krasoń, Alicja Kubś, Jadwiga Kukuła, Stanisław Kwiatkowski, Edyta Lach, Marta Lipowska, Mirosława Luścińska, Andrzej Luściński, Cezary Łutowicz, Adam Magdziak, Stanisław Magdziak, Katarzyna Morasiewicz, Ryszard Mrozowski, Kazimiera Myk Magdziak, Józef Opala, Teodora Pawełko-Kwiatkowska, Magdalena Pilch, Teresa Pilch, Stanisław Popek, Andrzej Rachoń, Justyna Rębisz, Mirosław Rydzak, Szczepan Siudak, Tomasz Staszewski, Janusz Stypa, Cecylia Szałapska, Roman Szlachetka, Stanisław Świeca, Sławomir Toman, Zbigniew Warpechowski, Marcin Wąsik, Bożena Wójtowicz-Ślęzak, Piotr Wójtowicz, Adam Zwolak.

Od początku swojej działalności do końca 2020 roku BWA w Sandomierzu zorganizowało 617 wystaw malarstwa, grafiki, rysunku, rzeźby, instalacji i aranżacji przestrzennych, obiektów i akcji plastycznych. Najbardziej interesujące wydarzenia, których inicjatorem było BWA to, m.in.: "Miejsca Mojej Ziemi" (1986) – ogólnopolska wystawa poświęcona pamięci Jarosława Iwaszkiewicza, której towarzyszyło wydanie teki graficznej; "Wisła w sztuce współczesnej" – I ogólnopolska wystawa konkursowa (1985); "Tematy muzyczne w malarstwie", "Magia i materia" – wystawy cykliczne, organizowane dzięki współpracy z czołowymi polskimi plakacistami: Rosławem Szaybo, Janem Młodożeńcem, Waldemarem Świerzym, Lechem Majewskim; "Spotkania w Sandomierzu – artystów, krytyków i teoretyków sztuki" – (lata 1985 – 1988), w których brali udział wybitni polscy artyści, krytycy i teoretycy sztuki; "Running Spaces" – instalacja "Biegnąca Przestrzeń" Rudolfa Haerdiego ze Szwajcarii (2005); "Domy dla dusz zbłąkanych" – Regina Le Moigne (Francja) (2005); "Pomiędzy Duchem a Materią" – unikatowe formy przestrzenne – prof. Lilla Kulka (2005); "Rzeźba" Gustawa Zemły (2006); "Alternatywy 2007" – Przegląd Sztuki Współczesnej z udziałem Z.Warpechowskiego, Z.Piotrowskiego, E.Zarzyckiej, M.Wrońskiej, K.Klimka, S.Marca, J.Michalaka (2007); "Dedykacje – Minifestiwal" – artystyczne urodziny Z.Warpechowskiego – 45-lecie pracy twórczej, 40-lecie pierwszego w Polsce wystąpienia performance (2008); 9 Międzynarodowy Festiwal Sztuki Książki "Korespondencja" – Kuratorki wystawy: Alicja Słowikowska, Jadwiga Tryzno, Sarah Bodnam – wystawa poświęcona korespondencji i książce artystycznej z udziałem artystów z Polski, Europy, Japonii (2013); "Czarne światło" – instalacja – Marka Radke – Patronat Honorowy Starosty Powiatu Sandomierskiego, Burmistrza Sandomierza, Ambasadora Niemiec w Polsce (2013); "Ostatnie przedstawienie panny Esterki" - ilustracje Gabrieli Cichowskiej do książki Adama Jaromira o Januszu Korczaku, nagrodzonej w 2014 roku Pokojową Nagrodą Gustawa Heinemanna (2015); Zbigniew Warpechowski – "Rzeźby" – wystawa prac twórcy sztuki performance w Polsce, (2016); Zbigniew Bajek – "Relikwiarze", digital print on canvas, lightbox – obiekty, (2019); Stanisław Wysocki – "Rzeźba", (2020); "Czarne słońce" – malarstwo Jacka Rykały, (2020).

Ważną sferą działalności BWA jest edukacja plastyczna dzieci i młodzieży. W latach 1984-2003 BWA w czasie wakacji organizowało warsztaty plastyczne pt. “Tęczowy plener” dla dzieci plastycznie uzdolnionych ze szkół podstawowych i średnich. Zajęcia były prowadzone przez profesjonalnych artystów plastyków i cieszyły się bardzo dużym powodzeniem.

Dzięki staraniom kolejnych dyrektorów sandomierskiego BWA, szczególnie Ryszarda Gancarza, Marii Jacek, Andrzeja Dąbka powstała znakomita kolekcja dzieł sztuki współczesnej z zakresu malarstwa, grafiki i rysunku, rzeźby, instalacji i obiektów plastycznych a także szkła unikatowego. W ostatnich latach z powodu braku środków kolekcja nie jest uzupełniana, wyjątek stanowią prace przekazywane w formie darów, które ofiarowali artyści: Stanisław Chomiczewski, Joanna Gałecka, Stanisław R. Kortyka, Milena Romanowska, Zbigniew Liwak, Paweł Łubkowski, Bogdan Korczowski, Stanisław Mazuś, Rafał Czępiński, Marzena Sroczyńska-Gudajczyk, Ziemowit Fincek, Dominik Woźniak, Wiesław Turno, Waldemar Kozub, Sylwia Lis-Persona, Krzysztof Klimek, Leszek Dąbrowski.

Bogatą kolekcję malarstwa stanowią dzieła, m.in.: Jana Bresińskiego, Jana Dobkowskiego, Antoniego Fałara, Stanisława R. Kortyki, Piotra C. Kowalskiego, Eugeniusza Markowskiego, Sławomira Marca, Jerzego Nowosielskiego, Janusza Przybylskiego, Marka Sobczyka, Grzegorza Sztabińskiego, Jana Tarasina, Ryszarda Woźniaka.

Kolekcję grafiki i rysunku tworzą prace: Marka Bałaty, Antoniego Boratyńskiego, Stasysa Eidrigeviciusa, Doroty Kunz, Stanisława Fijałkowskiego, Wandy Gołkowskiej, Mariana Maliny, Andrzeja Pietscha, Krystyny Piotrowskiej, Leszka Rózgi, Mieczysława Wejmana, Stanisława Wejmana, Władysława Winieckiego, Romana Zielińskiego.

Kolekcję rzeźby, instalacji i obiektów plastycznych stanowią prace, m.in.: Jerzego Beresia, Izabelli Gustowskiej, Natalii LL, Hanny Łuczak, Ryszarda Ługowskiego, Adama Myjaka, Pawła Nowaka, Marii Pinińskiej-Bereś.

W kolekcji szkła unikatowego odnaleźć można dzieła: Jolanty i Krzysztofa Ceglarków, Władysława Czyszczonia, Małgorzaty Dajewskiej, Zbigniewa Horbowego, Ireneusza Kizińskiego, Aleksandra Puchały i Reginy Włodarczyk- Puchały, Stefana Sadowskiego, Marka Skoczylasa, Andrzeja Tkaczyka, Krystyny Tkaczyk, Henryka Albina Tomaszewskiego, Witolda Turkiewicza, Czesława Zubera.

Czterdzieści pięć lat działalności Bura Wystaw Artystycznych w Sandomierzu wpisało się w krajobraz życia kulturalnego miasta i regionu poprzez tworzenie dobrego klimatu dla konfrontacji twórczych osiągnięć, inspiracji, kształtowania wrażliwości i kreatywności zwłaszcza w młodym odbiorcy, tym bardziej, że Galeria BWA jest postrzegana jako jedna z lepszych galerii w Polsce. Dowodem na to jest konsekwentnie realizowany program, udział w wydarzeniach artystycznych znakomitych artystów, skupionych wokół sandomierskiego BWA i tworzących elitę kuturalną miasta i regionu, artystów tworzących obraz polskiej współczesnej sztuki, awangardy która stała się klasyką. Świadczy to o bogatym życiu kulturalnym regionu, potrzebie kontaktu z dobrami kultury i z dobrą sztuką, która uwrażliwia i pobudza do refleksji i zawsze pozostaje w relacji z odbiorcą.

Katarzyna Pisarczyk

https://www.facebook.com/strefasztukisandomierz/

1